Chociaż jest to materiał naturalny, produkcja drewna jest energochłonna: w końcu ścięcie drzew, przetransportowanie ich do tartaku, a następnie przetworzenie na drewno do budowy wymaga energii. Ale ile? I jak drewniany dom wypada w porównaniu z alternatywnymi metodami budowy pod względem bilansu energetycznego? Czy drewniany dom nie jest tak ekologiczny, jak nam się wydaje?
Oto ile energii potrzeba do wyprodukowania drewna
Do wyprodukowania 1 m³ drewna potrzeba średnio około 1,7 GJ energii. W przypadku specjalnego drewna konstrukcyjnego, takiego jak produkcja dużych belek laminowanych lub impregnacja ciśnieniowa, wartość ta jest nieco wyższa. Ta wartość energetyczna obejmuje ścinkę drzewa, transport do tartaku i przetworzenie go na drewno konstrukcyjne lub deski. Większość tej energii (około 80%) jest wykorzystywana do ścinki i transportu drewna, a tylko 20% do przetwarzania, na przykład na drewno konstrukcyjne. Budowa z drewna, tj. obróbka na placu budowy, nie jest uwzględniona w tej liczbie – nie jest też uwzględniona przy rozważaniu innych materiałów budowlanych:
Bilans energetyczny drewna w porównaniu z innymi materiałami budowlanymi
Z drugiej strony, produkcja betonu wymaga około 2,8 GJ/m³, a w przypadku cegieł, w zależności od rodzaju cegły, od 1,5 GJ/m³ (cegły lekkie) do około 6,1 GJ/m³ (cegły klinkierowe). Ten rodzaj energii nazywany jest szarą energią: Energia wymagana do wyprodukowania materiału, w tym transportu, kosztów magazynowania i dystrybucji aż do utylizacji. W przypadku betonu i cegieł udział energii w produkcji jest ponownie wyższy niż w przypadku budownictwa drewnianego i wynosi około 70-80%. Porównanie pokazuje, że drewno nie jest najbardziej energochłonnym materiałem budowlanym, ale plasuje się gdzieś w dolnym lub środkowym zakresie. Jednak pod względem szarej energii, drewniany dom nie jest w żadnym wypadku pożeraczem energii.
Drewno jest odnawialnym materiałem budowlanym
Jeśli przyjrzysz się bliżej bilansowi energetycznemu, sytuacja nie wygląda inaczej: Drewno jest surowcem odnawialnym, podczas gdy ropa i gaz już nie. Oznacza to, że część energii wykorzystywanej do produkcji drewna może zostać zastąpiona przez naturalne procesy – wzrost drzew lub fotosyntezę. Z drugiej strony, w przypadku surowców kopalnych nie jest to możliwe: po ich zużyciu znikają na zawsze. Bilans energetyczny i ekologiczny drewna jest zatem znacznie korzystniejszy niż betonu czy cegieł.
Drewniany dom ma zalety energetyczne
Ponadto dom drewniany ma inne zalety energetyczne w porównaniu z innymi metodami budowy: Jest znacznie lepiej izolowany i dlatego wymaga mniej energii do ogrzewania. Zimą konwencjonalny dom murowany traci około cztery razy więcej ciepła niż dom drewniany tej samej wielkości. Wszystko to ma swój wyraz również w wynikach świadectwa energetycznego domu. Oznacza to, że rodzina mieszkająca w domu murowanym wydaje około cztery razy więcej pieniędzy na koszty ogrzewania niż rodzina mieszkająca w domu drewnianym. Oczywiście można to zrekompensować poprzez zastosowanie odpowiedniej ilości materiału izolacyjnego – ale to z kolei prowadzi do większego zużycia zasobów i gorszego bilansu energetycznego.
Bilans energetyczny domu drewnianego jest również dodatni, ponieważ można wziąć pod uwagę, że można go łatwo zdemontować i poddać recyklingowi po zakończeniu cyklu życia. Nie można tego powiedzieć o betonie czy cegłach: materiały te trafiają na wysypiska śmieci – co najwyżej cegły mają tu niewielki potencjał do ponownego wykorzystania. Nawet jeśli drewno jest wysyłane do spalarni: W ten sposób ilość CO2, którą zmagazynowało drzewo, jest po prostu ponownie uwalniana i może być ponownie wykorzystana do wzrostu roślin. Drewniany dom nie jest więc pożeraczem energii.